مهدی گرگانی: به‌رغم ادعاها و گزافه‌گویی‌های مقامات رژیم مجعول صهیونیستی در زمینه پدافندی و بالیدن به سیستم‌های پیشرفته دفاعی در زمینه‌های مختلف، تل‌آویو طی ماه‌های اخیر ضربات مهلک و دردناکی را متحمل شده است تا جایی که ساختار امنیتی این رژیم را با خطر فروپاشی مواجه کرده و ترکش‌های آن به کابینه چرخشی تل‌آویو نیز اصابت کرده است. 

با وجود اینکه ر‌ویدادهای امنیتی در رژیم صهیونیستی پروتکل‌های رسانه‌ای سفت و سختی دارد و رسانه‌های این رژیم بدون مجوز سازمان امنیت داخلی اسرائیل اقدام به انتشار اخبار امنیتی نمی‌کنند اما بررسی همان موارد و اتفاقاتی که رسانه‌ای شده است نشان می‌دهد صهیونیست‌ها در چه مقیاس گسترده‌ای زیر ضربه امنیتی قرار دارند. 

با وجود وسعت کم سرزمین‌های اشغالی و شمار زیاد نهادهای امنیتی و نظامی، این رژیم طی

‌‌2-‌3 ماه اخیر در زمینه‌های گوناگون از جمله آتش‌سوزی، حملات سایبری، نشت اطلاعات نظامی و امنیتی، عملیات‌های شهادت‌طلبانه علیه شهرک‌نشینان و حملات پهپادی و موشکی متحمل ضربات سهمگین شده است. 

۱- ۱۹ فروردین‌ماه رسانه‌های صهیونیست از آتش‌سوزی مهیب در «عکا» واقع در شمال فلسطین اشغالی خبر دادند که یک مرکز جهانی برای فرقه ضاله بهائیت است. چند روز قبل از آن آتش‌سوزی بزرگی در یک منطقه صنعتی در «شلومتزیون» در دره اردن رخ داد. ساختمان دچار حریق کارخانه‌ حاوی مواد شیمیایی خطرناک بود. روزنامه اورشلیم پست گزارش داد بیش از ۳۰ تیم آتش‌نشانی تلاش کردند آتش در این منطقه صنعتی خطرناک را مهار کنند. 

۱۹ اردیبهشت یک مخزن سوخت در شهر بندری «حیفا» دچار حریق شد و اوایل خرداد نیز رسانه‌های رژیم بار دیگر از وقوع آتش‌سوزی در یک مخزن سوخت در «حیفا» خبر دادند. در ادامه سریال آتش‌سوزی‌های گسترده، شهرک صنعتی «قلنسوه» در مرکز سرزمین‌های اشغالی نیز دچار حریق گسترده شد. العالم در این باره نوشت:‌ منطقه صنعتی قلنسوه یکی از مناطق بزرگ صنعتی در مرکز رژیم موقت صهیونیستی است که از جهاتی قطب صنایع چوب آن رژیم هم محسوب می‌شود. 

طی روزهای گذشته نیز آتش‌سوزی در یک دانشکده افسری و یک ترمینال مسافری که طی آن ۲۰ اتوبوس یک شرکت مسافری در آتش جزغاله شد به وقوع پیوسته است. رسانه‌های صهیونیست معمولا در هماهنگی با نهادهای امنیتی از بیان جزئیات بیشتر درباره این رویدادها خودداری می‌کنند.

۲- یکی دیگر از بخش‌هایی که رژیم نامشروع صهیونیستی در آن آماج حملات قرار گرفته است، در زمینه سایبری است. گروه‌های مختلفی طی ماه‌های گذشته به زیرساخت‌های حیاتی و مهم این رژیم نفوذ کرده و خسارات فراوانی تحمیل کرده‌اند. حمله هکری به رسانه‌های این رژیم، سیستم بانکی، حمله به سیستم‌های وزارت جنگ، نفوذ به شرکت‌های تجاری و نظامی مثل شرکت رافائل و نفوذ به شبکه دوربین‌های مداربسته شهری، بخشی از مواردی بوده است که صهیونیست‌های مدعی در زمینه سایبری را سر جای خود نشانده است. 

در تازه‌ترین مورد، گروه عراقی «شارپ بویز» سایت‌های گردشگری رژیم صهیونیستی حاوی اطلاعات و کارت‌های اعتباری صدها نفر را با استفاده از بدافزار هدف حمله هکری قرار داد. هکرهای عراقی که بتازگی در کنار گروه‌هایی مثل عصای موسی، دستان باز، بلک شادو و... زیرساخت‌های رژیم صهیونیستی را مورد حمله قرار می‌دهند، چند روز پیش نیز سامانه معاملاتی بورس تل‌آویو را به صورت گسترده مورد حمله سایبری قرار دادند. 

علاوه بر آن، صهیونیست‌ها اکنون در خارج از مرزها نیز امنیت ندارند و با تهدیدهای مختلف روبه‌رو هستند. مقرهای جاسوسی این رژیم در کشورهای منطقه طی هفته‌های گذشته هدف حملات پهپادی و موشکی قرار گرفته تا جایی که وزارت خارجه این رژیم رسما درباره سفر اتباع خود به کشورهای مختلف از جمله ترکیه و برخی کشورهای دیگر منطقه هشدار داده است. 

۳- هشدار به اتباع درباره سفر به خارج از فلسطین اشغالی، تقویت تدابیر امنیتی علیه فلسطینیان در داخل و استقرار سامانه‌های دفاعی در تل‌آویو و حیفا که بعد از سخنرانی اخیر علامه سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله صورت گرفت، نشان می‌دهد رژیم صهیونیستی به‌رغم هارت و پورت‌های نمایشی درباره عملیات‌های برون‌مرزی، بیش از پیش به لاک دفاعی فرو رفته است، چرا که زنجیره تهدیدهای امنیتی اخیر ماهیت وجودی این رژیم را در معرض خطر قرار داده است.

روزنامه نیویورک‌تایمز برای نخستین‌بار پس از 20 سال تصاویری دیده نشده از زندان بدنام آمریکایی در خلیج گوانتانامو منتشر کرد؛ نخستین عکس‌هایی که از لحظات ورود نخستین گروه اسرا به این شکنجه‌گاه فوق‌امنیتی اما غیرقانونی گرفته شده‌اند و بدون هیچ شرحی گویای شرایط غیر انسانی حاکم بر آن از همان آغاز کار هستند. گوانتانامو الگویی آمریکایی است که تحت لوای دموکراسی، مفهوم بازداشتگاه مجرمان را به قفس باغ‌وحش تقلیل داد. وحشتناک‌تر اینکه اغلب اسرایی که تحت عنوان تروریست یا مظنون به تروریسم، عمدتا از کشورهای خاورمیانه به این سیاهچاله دموکراسی آورده شدند، در هیچ دادگاهی محاکمه نشده، جرم‌شان ثابت نشده و در اغلب موارد حتی تفهیم اتهام هم نشده‌اند. دولت جورج بوش پسر درست پیش از آغاز آنچه «جنگ جهانی علیه تروریسم» به بهانه انتقام واقعه 11 سپتامبر می‌خواند، این زندان فراساحلی را که در خلیج گوانتاناموی کوبا واقع شده، افتتاح کرد؛ مکانی شوم که در تنها بخش اشغالی جزیره کوبا به دست یانکی‌ها قرار گرفته و به همین دلیل به گریزگاهی قانونی برای دولت‌ها و دستگاه‌های نظامی و امنیتی طی ۲ دهه اخیر تبدیل شده تا هر شکنجه، جنایت و رفتار غیرقانونی و ضدبشری را در آن مرتکب شوند. 

دولت‌های جمهوری‌خواه بوش و ترامپ در این مدت گوانتانامو را تقدیس کردند، در حالی که دولت‌های دموکرات اوباما و بایدن بر خلاف شعارهایی که در جهت لزوم بسته شدن این بازداشتگاه غیرقانونی دادند، طی بیش از ۹ سال حکومت‌شان، با بی‌عملی در راستای تحقق شعارهای مزبور، عملا بر ادامه کار آن مهر تایید زدند. 

بارزترین نشانه غیرقانونی بودن «گیتمو»، همان عنوان موقت «بازداشتگاه فراقضایی» است که توسط دولت بوش بر آن نهاده شد‌. این در حالی است که دولت‌های متوالی واشنگتن بی‌شرمانه با وجود این ویترین ضد بشری جلوی چشم افکار عمومی داخلی و جهانی، همچنان به جنگ با دیگر کشورها بر سر شعارهای موهوم حقوق بشری‌شان ادامه می‌دهند.

***

مهدی جابری: ۵ روز از شناسایی و دستگیری سارقان صندوق امانات بانک ملی می‌گذرد و همچنان ابعاد تازه‌ای از این سرقت بزرگ آشکار می‌شود. به گزارش «وطن‌امروز» دستگیری سریع سارقان بانک ملی آن‌ هم در شرایطی که بسیاری از سرنخ‌های ماجرا از بین رفته بود، نام پلیس ایران را بار دیگر نه تنها در افکار عمومی کشورمان بلکه در سراسر جهان مطرح کرد. 

پلیس ایران در حالی بنا بر اعلام رئیس پلیس تهران، رتبه نخست سریع‌ترین زمان دستگیری سارقان در سرقت بزرگ بانکی را به نام خود ثبت کرده است که تا پیش از این، سریع‌ترین زمان کشف سرقت بزرگ بانکی در جهان، مربوط به صندوق امانات «نایتس بریج» انگلیس در سال 1987 بوده است که سارقان 32 روز بعد از سرقت 97 میلیون‌دلاری دستگیر شدند. همچنین مدت زمان دستگیری سارقان صندوق امانات بانک کالیفرنیا به ارزش 9 میلیون دلار در سال 1972، حدود 2 ماه بوده است. 

بانک مرکزی برزیل نیز سال 2005 با سرقت 70 میلیون دلاری مواجه شد که فقط 16 نفر از تیم 25 نفره سارقان آن ‌هم بعد از 2 سال دستگیر شدند. 

البته سارقان در ۲ سرقت بزرگ بانکی جهان هرگز دستگیر نشدند؛ یکی مربوط به صندوق امانات بانک ملی «وود فارست» تگزاس در سال 2018 (بدون اعلام ارزش سرقت) و دیگری بانک «ایتائو» برزیل در سال 2011 به ارزش 58 میلیون دلار است.

این در حالی است که پلیس ایران، سارقان صندوق امانات بانک ملی را طی 48 ساعت بعد از سرقت دستگیر کرد.

لزوم قدردانی از اقدام بزرگ و تاریخی پلیس، موضوعی است که رئیس قوه‌ قضائیه نیز در جلسه اخیر شورای عالی قضایی به آن اشاره داشت. ارزش این عملیات پلیسی وقتی بیشتر آشکار می‌شود که به بررسی ابعاد ماجرا بپردازیم؛ جایی که سارقان با سوءاستفاده از مشکلات عجیب امنیتی در بانک ملی شعبه دانشگاه تهران، چندین ساعت در این شعبه حضور داشتند و موفق به سرقت مقادیر فراوانی سکه، ارز، طلا و جواهرات شدند و در نهایت، حافظه دوربین‌های بانک را هم مخفی کردند تا پلیس هیچ دسترسی‌ای به کیفیت و چگونگی ماجرا نداشته باشد!

مرخص شدن نگهبان‌های بانک آن ‌هم یک ماه قبل از این سرقت و همچنین نادیده گرفتن اخطارهای امنیتی پلیس پیشگیری چند هفته پیش از حادثه، منجر به وقوع چنین سرقت بزرگی شد که اگر مداخله فوری و تخصصی پلیس نبود، شاید همه سارقان موفق به فرار از کشور می‌شدند و به قول خودشان «چندماه بعد که آب‌ها از آسیاب افتاد، برای سرقت بعدی به ایران بازمی‌گشتند»! 

 

* جزئیاتی تازه از سرقت

رئیس پلیس تهران جزئیات جدیدی از ماجرای سرقت از صندوق امانات بانک ملی را تشریح کرد و گفت: سارقان اصلی که وارد بانک شدند 4 نفر بودند (3 برادر به همراه پسرخاله‌شان). این افراد ساعت 10 شب جمعه در منزل پدر و با حضور پدر، آخرین جلسه را برقرار کردند و هماهنگی‌ها را انجام دادند. 

سردار حسین رحیمی افزود: ۲ نفر از اعضای اصلی این باند به‌همراه همسر یکی از آنها، بلیت خود را برای رفتن به خارج از کشور تهیه و رزرو کرده بودند و بلیت برای حدود ساعت 6 صبح دوشنبه 16 خرداد بود. 

وی ادامه داد: سارقان حدود ساعت 1:30 بامداد وارد بانک شدند؛ ۲ نفر کار تدارکات، مراقبت، کشیک دادن و آوردن آذوقه و وسایل را به‌عهده داشتند و ۲ نفر نیز عهده‌دار از کار انداختن وسایل حفاظتی و مراقبتی ناکافی بانک، رفتن سراغ صندوق امانات مردم و سرقت بودند. 

 

* بازگشت سارقان به محل سرقت!

این مقام انتظامی اظهار داشت: سارقان تقریبا ساعت 16 بعد از ظهر کارشان تمام شد و از مجموعه بانک خارج شدند اما نکته جالب اینجاست که روز بعد یعنی شنبه متوجه شدند یکسری از وسایل آنها مانند پتک و برش هوا داخل بانک جا مانده است که مجددا به بانک رفته، برخی از وسایل را پاکسازی کرده و برده و تعدادی از وسایل را داخل فاضلاب یا نقاط بانک جاسازی کردند که تمام این وسایل از جمله هارد و حافظه مجموعه بانک در اقدامات جدید پلیس کشف شد. 

رحیمی با اشاره به اقدامات پلیسی درباره اموال مکشوفه از سارقان بانک ملی عنوان کرد: همان روز نخست، اموال مردم که بالغ بر هزاران سکه و مبالغ زیادی دلار، یورو و سایر ارزها بود، شمارش و با نظارت نماینده دادستان، پلیس و بانک ملی، تحویل خزانه بانک ملی شد؛ تیم ویژه‌ای از بانک ملی، اتحادیه طلافروشان و متخصصان طلا و جواهر، نماینده پلیس و دستگاه قضایی به مدت ۵ روز برای شناسنامه‌دار و ارزیابی کردن طلاهای سرقت‌شده، فعالیت کردند و حدود ساعت 6 صبح روز دوشنبه همین هفته کار شناسایی، بسته‌بندی، شناسنامه‌دار کردن و انتقال طلا و جواهر به خزانه بانک ملی تمام شد. 

وی با اشاره به جلسه افسر رابط پلیس جمهوری اسلامی ایران و کشور همسایه برای استرداد ۳ متهم این پرونده به کشور، گفت: ما مترصد این هستیم که این ۳ متهم به کشور بازگردانده شوند. همچنین با وجود متهم فعلی، صحنه جرم بازسازی شد. 

 

* سریع‌ترین کشف جهان

این مقام انتظامی ضمن مقایسه این سرقت با سرقت‌های مشابه در سایر کشورهای دنیا، اظهار داشت: سریع‌ترین کشف در مقایسه با سرقت‌های مشابه در این مقیاس، متعلق به پلیس جمهوری اسلامی ایران است، بعد از ما پلیس یک کشور اروپایی قرار دارد که البته مبلغ آن پرونده خیلی کمتر از مقدار سرقت در پرونده بانک ملی است. 

رحیمی با تأکید بر اینکه این پرونده هیچ متهم فراری ندارد و تمام اعضای آن بازداشت شدند، متذکر شد: سارقان بانک ملی تخصص کامپیوتر، لوازم‌ الکترونیکی، حفاظتی و مراقبتی، آهنگری، برش هوا و ورودهای خیلی پیچیده داشتند. همچنین پیش‌بینی کرده بودند که اعضای اصلی باند از کشور خارج شوند و سایر اعضای باند که در تهران و برخی شهرستان‌ها بودند، محموله سنگین طلا را به فروش یا به مرز برسانند و از آنجا به خارج از کشور ببرند که با توجه به سرعت‌ عمل پلیس این اقدامات ناکام ماند. 

 

* ثبت و تحویل اموال مکشوفه با نظارت 6 دوربین

فرمانده انتظامی تهران بزرگ از ثبت تمام اقدامات مذکور درباره شناسنامه‌دار کردن و تحویل اموال مکشوفه توسط 6 دوربین خبر داد و خاطرنشان کرد: تمام این اقدامات مستند شده است. 

وی درباره اعلام بانک ملی مبنی بر اینکه مال‌باختگان به پلیس آگاهی و دادسرا مراجعه کنند، گفت: کل تحویل اموال مردم به‌ عهده بانک ملی، بانک مرکزی و دادستانی است، ما اموال مسروقه را کشف کرده و با سخت‌ترین ضوابط و مقررات تحویل دادیم، اکنون در حال بررسی دیگر ابعاد پرونده هستیم. 

به ‌گفته رئیس پلیس تهران، ارزش اموال مسروقه، منوط به اعلام نظر ارزیابان خواهد بود و ارزش قطعی این سرقت به پلیس اعلام نشده است، البته جزو چند سرقت بزرگ بانک در دنیاست. 

این مقام انتظامی درباره گفت‌وگوی یکی از روزنامه‌ها با متهمان که ادعا کرده بودند برخی از اموال را فروخته، تبدیل به چند خودرو کرده یا برای بستگان خود کادو خریده بودند، گفت: این حدس و گمان‌ها باید کنار گذاشته شود، ممکن است یکسری از معاندان، مخالفان و افرادی که از پلیس ضربه خوردند، حرف‌هایی بزنند که از آنها گلایه نداریم اما از دوستان خودمان که به قدرت، عظمت، سرعت و اشراف پلیس بی‌توجه هستند و پلیس خودشان را در مقیاس پلیس جهانی آنگونه که باید و شاید مطرح نمی‌کنند، گلایه داریم، بالاخره کار، کار بزرگی بود. 

 

* تسلط و اشراف دقیق پلیس

رحیمی با تاکید بر توانمندی پلیس گفت: روز دوشنبه پس از اعلام این سرقت، کوچک‌ترین سرنخی نداشتیم، در کمتر از 24 ساعت، تمام سناریو برای ما مشخص شد که نشان از قدرت، اشراف، تسلط و توانمندی پلیس ما دارد که این تجربه را خیلی از پلیس‌های دیگر کشورها ندارد؛ در 24 ساعت دوم نیز سارقان شناسایی و بازداشت شدند و اموال کشف شد، یعنی تمام سناریو و پیش‌بینی ما درست از آب درآمد در صورتی که هیچ سرنخی نداشتیم.  فرمانده انتظامی تهران بزرگ با تأکید بر اینکه کارکنان شریف و زحمتکش بانک به هیچ عنوان هیچ‌گونه دخالتی در این سرقت نداشتند، درباره سؤالی مبنی بر اینکه آیا سارقان موفق به فروش اموال مسروقه شده بودند، اظهار کرد: اگر موفق به فروش شده‌اند هم به‌نظر می‌رسد بسیار کم باشد، زیرا نمی‌توانستند به خارج از کشور منتقل کنند. البته امکان دارد بخشی از ارزها را با خود برده باشند.

 

گروه اقتصادی: توسعه دیپلماسی اقتصادی با کشورهای همسایه، از اولویت‌های اصلی دولت سیزدهم محسوب می‌شود و از ابتدای شکل‌گیری دولت نیز سفرهای مختلفی از سوی اعضای مختلف کابینه به این کشورها انجام شده یا ایران میزبان برخی روسای‌جمهور یا وزرای کشورهای همسایه برای تقویت دیپلماسی اقتصادی بوده است. یکی از مسیرهای خنثی‌سازی تحریم‌ها، توسعه تجارت با کشورهای منطقه به عنوان بازاری بزرگ از محصولات و خدمات گوناگون است. در امتداد مسیر تازه دیپلماسی سیاسی و اقتصادی کشورمان، رئیس‌جمهور ترکمنستان به ایران سفر کرده است. پیگیری اجرای توافقات سفر رئیس‌جمهور کشورمان به ترکمنستان از جمله قرارداد استراتژیک سوآپ گازی، رایزنی درباره زمینه‌های جدید همکاری ۲ کشور و توسعه مراودات تجاری از جمله موضوعات این سفر خواهد بود. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی ابتدای آذر پارسال برای شرکت در اجلاس اکو به ترکمنستان رفت که در این سفر مذاکرات موفقیت‌آمیزی با همتای ترکمنستانی خود داشت. این مذاکرات دستاوردهای قابل توجهی از جمله قرارداد مهم گازی با ترکمنستان و رفع نگرانی از قطع گاز کشور در زمستان داشت. تجارت ایران با کشور ترکمنستان در طول دولت سیزدهم به شکل قابل توجهی تقویت شده به طوری که تجارت غیرنفتی ایران با ترکمنستان از اول شهریور 1400 تا پایان اردیبهشت امسال در مقایسه با دوره زمانی مشابه در دولت دوازدهم با رشد 79.4 درصدی در ارزش کالاهای مبادله شده همراه بوده است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سیدروح‌الله لطیفی، سخنگوی گمرک همزمان با سفر رئیس‌جمهور ترکمنستان به تهران اظهار داشت: تجارت غیرنفتی کشور با ترکمنستان از شروع به کار دولت سیزدهم و از اول شهریور 1400 تا پایان اردیبهشت امسال، یک میلیون و 14 هزار و 474 تن کالا به ارزش ‌299 میلیون و 728 هزار و 535 دلار بوده که در مقایسه با دوره زمانی مشابه در دولت دوازدهم با رشد 22.4 درصدی در وزن و 79.4 درصدی در ارزش کالاهای مبادله شده همراه بوده است.  وی افزود: سهم صادرات کالاهای ایرانی از این میزان تجارت غیرنفتی 987 هزار و 755 تن به ارزش 276 میلیون و 637 هزار دلار بود که نسبت به مدت مشابه (ابتدای شهریور 1399 تا پایان اردیبهشت 1400) رشد 16درصدی در وزن و 89 درصدی در ارزش داشته است. 

لطیفی درباره سهم واردات از ترکمنستان گفت: واردات 9 ماهه کشور از ترکمنستان نیز 35 هزار و 719 تن کالا به ارزش 23 میلیون و 91 هزار و 486 دلار بود که به‌ رغم کاهش 38 درصدی در وزن، رشد 14 درصدی در ارزش داشته است. 

سخنگوی گمرک درباره مهم‌ترین اقلام صادر شده به ترکمنستان توضیح داد: لبنیات، محصولات باغی و کشاورزی، سبزی و صیفی‌جات، خشکبار، مواد غذایی، آب‌‌میوه، شیرینی و شکلات، مصالح ساختمانی، مواد معدنی، شوینده‌ها و محصولات بهداشتی و آرایشی، روغن‌های صنعتی، قیر، مواد شیمیایی، مشتقات نفتی، محصولات پتروشیمی، انواع اسانس، کف‌پوش‌ها، محصولات آهنی، محصولات صنعتی، لوازم خانگی، ظروف و وسایل آشپزخانه، پوشاک، کیف و کفش، کاغذ، پارچه، نخ، لوازم الکترونیکی، صنایع‌دستی، لوازم‌التحریر و لوازم بازی کودکان از مهم‌ترین کالاهای صادره ایران به ترکمنستان در 9 ماه اخیر بوده است.  لطیفی درباره عمده‌ترین کالاهای وارداتی از ترکمنستان هم گفت: پارچه، پنبه، پشم، نخ، حبوبات، کنجد، مواد معدنی، تسمه و اجزا و قطعات صنعتی در 9ماه اخیر از ترکمنستان وارد شده است. 

 

* ظرفیت‌های ترکمنستان

ایران و ترکمنستان از ظرفیت‌های مناسبی هم برای گسترش روابط تجاری و هم برای توسعه سرمایه‌گذاری‌های مشترک اقتصادی برخوردارند.

نفت، گاز، پنبه، پارچه‌های نخی، پوست و قالی از مهم‌ترین اقلام صادراتی ترکمنستان است. ترکمنستان از نظر معادن، ذخایر سرشاری از نفت و گاز و همچنین نمک طبیعی دارد. در حوزه کشاورزی در تولید پنبه و در بخش دامپروری در تولید پوست، کرم ابریشم و پرورش اسب، پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای دارد. ترکمنستان جزو معدود کشور‌های نفت‌خیز است که فرآورده‌های نفتی نیز صادر می‌کند و با فرآوری محصول پنبه با اتکا به نیروی کار داخلی، صنعت نساجی پیشرفته‌ای دارد که از بازار فروش بالایی هم در سطح جهان برخوردار است.  از لحاظ جغرافیایی اما ترکمنستان در رده کشور‌های محاط در خشکی است و این موضوع اهمیت روابط با کشور‌های همسایه را برای تامین اهداف صادراتی این کشور دوچندان می‌کند. ایران و ترکمنستان همسایه‌هایی هستند که علاوه بر اشتراکات تاریخی و فرهنگی و به عبارت بهتر خویشاوندی مردم ۲ کشور، از ظرفیت‌های مناسبی برای همپوشانی مراودات تجاری نیز برخوردارند. 

در زمینه نفت و گاز اگرچه هر دو کشور ایران و ترکمنستان از دارندگان ذخایر نفت و گاز هستند اما سابقه دیرینه ایران در مباحث مربوط به اکتشاف، حفاری و بهره‌برداری و همچنین توانایی‌های علمی و فنی در ساخت پالایشگاه و خطوط انتقال انرژی می‌تواند ارتباط تنگاتنگی را در این حوزه رقم بزند؛ خواسته‌ای که مقامات ترکمنستان همواره بر آن تاکید داشته و از صادرات خدمات فنی و مهندسی ایران استقبال کرده‌اند.  ایران نیز با وجود برخورداری از منابع عظیم گاز به دلیل نفع اقتصادی و صرفه‌جویی در هزینه نقل و انتقالات برای تامین نیاز گاز برخی مناطق شمالی کشور در مقاطعی به واردات آن از ترکمنستان اقدام کرده است؛ اقدامی که در چارچوب قرارداد‌های تضمینی و اخذ تعهدات لازم برای پایبندی ۲ طرف به مفاد قرارداد‌ها بویژه در شرایطی که به باور کارشناسان افزایش مصرف گاز باعث ایجاد چالش در بخش نیروگاهی، خانگی و تولیدی می‌شود، می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. 

بر این اساس، موضوع تجارت انرژی و ظرفیت‌های ترانزیتی از پتانسیل‌های مهم برای گسترش مراودات تجاری ایران و ترکمنستان است. درباره تجارت انرژی بویژه درباره برق و گاز، ظرفیت لازم برای سوآپ (قرارداد‌های معاوضه‌ای) وجود دارد و دولت یا شرکت‌های ایرانی این امکان را دارند که گاز را در شمال شرق از ترکمنستان دریافت و به هر جایی که لازم است ترانزیت یا سوآپ کنند.  درباره تجارت برق هم وزارت انرژی ترکمنستان در گزارشی اعلام کرده که در نظر دارد تولید برق خود را تا سال ۲۰۳۰ به 35.5 میلیارد کیلووات ساعت افزایش دهد و این به معنای فرصتی مناسب برای ایران جهت خرید برق با هدف تامین نیاز‌های داخلی و همچنین ایفای نقش واسط در صادرات مجدد برق از ایران است. بر این اساس، ایران می‌تواند نقش اتصال‌دهنده مازاد تولید ترکمنستان و تقاضای کشورهایی چون عراق، افغانستان، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان را ایفا کند.  همچنین جمهوری اسلامی ایران به دلیل قرارگیری در موقعیت شاهراهی و دسترسی‌های متعدد زمینی و دریایی و نیز داشتن برخی زیرساخت‌های ترانزیتی برای حمل ونقل کالا یکی از اقتصادی‌ترین و امن‌ترین راه‌ها برای اقلام صادراتی ترکمنستان چه در بخش انرژی و چه سایر کالا‌ها به شمار می‌رود. اتصال خط آهن ترکمنستان به شهر سرخس (در شمال شرقی ایران) و امتداد آن تا بندرعباس همچنین همکاری‌های چندجانبه ازبکستان- ترکمنستان- ایران - عمان برای توسعه راهگذار بین‌المللی شمال - جنوب (کریدور ترانزیتی) و افزایش مراودات اقتصادی بین آسیای مرکزی و خاورمیانه در این چارچوب قابل اشاره است. 

 

* میزان مبادلات تجاری

ایران و ترکمنستان سال ۱۳۹۲ در حوزه مبادلات غیرنفتی، روابط تجاری ۸۵۰ میلیون دلاری را تجربه کردند اما این حجم از روابط در سال ۱۳۹۸ به ۲۳۲ میلیون دلار کاهش یافت. 

به گفته معاون بین‌الملل اتاق ایران، از ۱۳ میلیارد دلار تجارت جهانی ترکمنستان در سال ۹۸، سهم ایران حدود ۲ درصد بود. مطابق آمار‌های گمرک، سال ۱۳۹۹ نیز ارزش صادرات ایران ۱۳۷ میلیون دلار و میزان واردات از ترکمنستان ۲۰ میلیون دلار بود. 

گروه اقتصادی: یکشنبه بود که دلار در ادامه روند صعودی خود که از روز‌های پایانی هفته گذشته آغاز شده بود، با رسیدن به 33 هزار و 200 تومان رکورد خود در تاریخ اقتصاد ایران را شکست. در روز‌های اخیر به واسطه جو روانی، بازار ارز بشدت ملتهب بود و حرکات بازار بیش از آنکه بر مبنای عوامل بنیادی و شاخص‌های کلان اقتصادی باشد، متاثر از هیجانات کاذب و جو روانی شکل گرفته بود. فعالان بازار نیز معتقدند علت اصلی نوسانات اخیر ارزی جو روانی است. طبق گفته آنان، عرضه ارز مناسب است اما بانک مرکزی نباید اجازه دهد اختلاف دلار نیمایی و آزاد افزایش یابد. در روز‌های گذشته اما با اقداماتی که از طرف بانک مرکزی و سایر نهاد‌های مربوط انجام شده است، قیمت ارز روند نزولی به خود گرفته است. مشاهدات میدانی خبرنگار «وطن‌امروز» نشان می‌دهد اقداماتی مانند ارائه مجوز جدید بانک مرکزی به صرافی‌ها باعث شده است بازار ارز کمی متعادل شود و از بار هیجانی روز‌های گذشته آن کاسته شود. گفتنی است پیش از این صادرکنندگان می‌توانستند ارزهای خود را صرفا به صرافی‌های عضو بازار متشکل بفروشند اما با مجوز جدید بانک مرکزی همه صرافی‌های مجاز اجازه دارند ارزهای صادرکنندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند. بر این اساس از سویی تعداد صرافی‌های خریدار ارز بیشتر می‌شود و از سوی دیگر نرخ خرید ارز از صادرکنندگان محدود به نرخ‌های بازار متشکل که دارای دامنه نوسان 5 درصد روزانه بود، نمی‌شود. 

 

* خریداران عقب نشستند!

آمار صرافی‌ها کاهش تقاضا برای ارز را نشان می‌دهد به‌ طوری ‌که دیروز صادرکنندگان بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار ارز در صرافی‌ها عرضه کردند که تنها ۷۰۰ هزار دلار (کمتر از ۴۰ درصد) به فروش رفت و برای یک میلیون و ۱۰۰ هزار دلار دیگر خریداری وجود نداشت. 

بانک مرکزی همزمان با افزایش قیمت ارز برای ایجاد ثبات و بازگشت تعادل به بازار تصمیماتی گرفت و به صرافی‌ها اجازه داد ارز (اسکناس) صادرکنندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند و به متقاضیان ارز (بدون محدودیت) بفروشند. فعالان بازار ارز پس از اجرایی‌‌شدن تصمیمات بانک مرکزی از افزایش عرضه ارز و تعدیل قیمت‌ آن خبر دادند به‌ طوری‌ که دیروز نرخ دلار به‌ عنوان شاخص بازار ارز ۱0۰۰ تومان کاهش یافت. 

به گفته فعالان، هم‌اکنون در بازار ارز مازاد عرضه وجود دارد و خریداری نیست به‌ طوری ‌که در روزهای آینده باید منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها باشیم. گزارش آمار صرافی‌ها از عرضه و تقاضای ارز نشان می‌دهد از حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار دلار ارزی که صادرکنندگان دیروز ‎در صرافی‌ها عرضه کردند، تنها ۷۰۰ هزار دلار (کمتر از ۴۰ درصد) به فروش رفته و تقاضا داشته است؛ به ‌نوعی برای یک میلیون و ۱۰۰ هزار دلار دیگری خریداری وجود نداشته است. 

 

* دلار 1000 تومان ارزان شد

دلار روز گذشته در صرافی‌های بانکی ۲۷ هزار و ۳۱۴ تومان قیمت خورد. قیمت خرید هر دلار توسط صرافی‌های بانکی نیز دیروز ۲۷ هزار و ۴۲ تومان و نرخ خرید هر یورو ۲۸ هزار و ۳۶۷ تومان اعلام شد. علاوه بر این، بهای خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۶ هزار و ۶۲۴ تومان و نرخ فروش آن ۲۶ هزار و ۸۶۶ تومان بود. این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۲۷ هزار و ۷۷۶ تومان و نرخ فروش آن نیز ۲۸ هزار و ۲۹ تومان اعلام شد. همچنین در سامانه نیما حواله یورو به قیمت ۲۶ هزار و ۳۸۴ تومان و حواله دلار به بهای ۲۵ هزار و ۲۸۹ تومان معامله شد. در بازار آزاد نیز دلار با کاهش 1000 تومانی، با قیمت 32 هزار و 200 تومان معامله شد. در روز‌های گذشته دلار تا 33 هزار و 200 تومان نیز افزایش قیمت داشت. افزایش قیمت دلار در صرافی‌های بانکی از ابتدای سال ۱۴۰۰ شروع شد و خردادماه وارد کانال ۲۶ هزار تومان شد و نوسان قیمت دلار در صرافی‌های بانکی ادامه یافت. قیمت دلار به طور مشخص ۲۴ آذرماه در کانال ۲۷ هزار تومان ثابت ماند. در روزهای سرد زمستانی نرخ ارز سیر نزولی را شروع کرد و پس از ۶ ماه دوباره به کانال ۲۶ هزار تومان بازگشت و در آخرین روزهای دی‌ماه دوباره به کانال ۲۵هزار تومان رسید. سیر نزولی قیمت‌ها ادامه داشت تا اینکه در ۱۷ بهمن‌ماه در کانال ۲۴ هزار تومان نوسان داشت. با شروع سال جدید قیمت دلار در صرافی‌های بانکی در قیمت ۲۵هزار تومان و سپس از ۱۱ خردادماه در کانال ۲۶ هزار تومان نوسان داشت و حالا چند روزی است که در محدوده قیمتی ۲۷ هزار تومان در نوسان است. 

 

* سکه ۲۲۰ هزار تومان ارزان شد

قیمت سکه طرح جدید هم روز گذشته با ۲۲۰ هزار تومان کاهش قیمت نسبت به روز پیش از آن (دوشنبه) به ۱۵ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان رسید. سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم نیز ۱۵میلیون تومان معامله شد. همچنین دیروز نیم‌سکه 8 میلیون و ۷۸۰ هزار تومان، ربع‌سکه 5 میلیون و ۷۸۰ هزار تومان و سکه یک گرمی ۳ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان قیمت خورد. علاوه بر این، در بازار طلا نیز نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۴۶۴ هزار تومان رسید و قیمت هر مثقال طلا ۶ میلیون و ۳۴۵ هزار تومان شد. قیمت اُنس جهانی طلا نیز روز گذشته به یکهزار و ۸۲۳ دلار و ۳۳ سنت رسید. 

***

گروه سیاسی: تهران این روزها کانون دیپلماسی قرار گرفته و دستگاه دیپلماسی کشور روزهای شلوغی را پشت سر می‌گذارد. پایتخت ایران شاهد رفت‌وآمدهای متعدد و متنوع دیپلماتیک و رایزنی‌های مقامات ارشد کشورهای مختلف است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، تمرکز دستگاه سیاست خارجی بر آسیای میانه و شبه‌قاره هند در مدت اخیر بخش عمده‌ای از فعالیت‌های وزارت امور خارجه را تشکیل داده است. این موضوع از آنجا واجد اهمیت است که این مناطق که دارای اهمیت ژئوپلیتیک و نقش تاثیرگذار در جغرافیای سیاسی جهان به شمار می‌روند، در سال‌های گذشته بویژه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به خاطر منطق غرب‌گرایانه حاکم بر دیپلماسی کشور از دستور کار و اولویت‌های سیاست خارجی خارج بوده‌اند و حالا در دولت سیزدهم ذیل راهبرد «توجه به همسایگان» و شرکای مهم شرقی به مدار دیپلماسی کشور بازگشته‌اند. 

پس از سفر چند روزه حسین امیرعبداللهیان به هندوستان و دیدار و رایزنی با مقامات بلندپایه این کشور از جمله نارندرا مودی نخست‌وزیر این کشور و همتای هندی خود که حاصل آن چند توافق سیاسی- اقتصادی بود، تهران روز گذشته میزبان وزیر خارجه پاکستان بود. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی روز گذشته پس از دیدار و گفت‌وگو با «بلاول بوتو زرداری» همتای پاکستانی خود، با تشریح گفت‌وگوهایش و ضمن ابراز خرسندی از حضور همتای پاکستانی خود در تهران، اظهار داشت: درباره مناسبات دوجانبه در ابعاد مختلف همکاری‌ها از حوزه‌های مرزی، پایانه‌ها و بازارچه‌های مرزی و توسعه تجارت محلی و همکاری‌های استانی تا اتخاذ رویکردها و مواضع مشترک سیاسی بین ۲ کشور گفت‌وگو کردیم. همچنین درباره توسعه همکاری‌های فرهنگی، گردشگری، همکاری در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین در حوزه‌های اقتصادی و تجاری گفت‌وگو کردیم. رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: ۲ حوزه که از دیرباز در دستور کار ۲ کشور قرار دارد و اسناد اولیه‌ای درباره آن امضا شده و حتی اقدامات عملی روی زمین درباره این موضوعات اتفاق افتاده است، بحث صادرات گاز از ایران به پاکستان و همچنین افزایش میزان صادرات برق ایران به پاکستان یا سوآپ برق به پاکستان است که در این باره گفت‌وگو کردیم. به‌رغم تحریم‌های یکجانبه آمریکا در مسیر حقوق بین‌الملل مکانیسم‌هایی هست که بتوانیم این همکاری‌ها را به بهترین وجه ارتقا دهیم. بلاول بوتو زرداری هم اظهار داشت: به دنبال این هستیم که به عنوان اولویت روابط خود را با ایران ارتقا دهیم و بتوانیم با استفاده از شرایط ۲ کشور روابط را رو به جلو ببریم. وی بیان کرد: مصمم هستیم موانع اصلی بر سر راه تجارت و روابط بیشتر را برداریم و بتوانیم از طریق تهاتر تجارت مرزی بیشتری داشته باشیم، نقاط مرزی بیشتری را افتتاح کرده و بازارچه‌های مرزی بیشتری را داشته باشیم و فرصت‌هایی را فراهم کنیم تا روابط اقتصادی و بازرگانی را گسترش دهیم که برای مردم ۲ کشور همراه با منفعت است و باعث رفاه و شکوفایی اقتصادی ملت‌های‌مان در مناطق مرزی خواهد شد. وزیر خارجه پاکستان همچنین بیان کرد: متعهد هستیم همکاری‌های خود را در حوزه انرژی افزایش دهیم و بتوانیم برق بیشتری از ایران وارد کنیم. 

آسیای میانه؛ نفوذی که تقویت می‌شود

روابط ایران و کشورهای منطقه آسیای مرکزی مرحله تازه‌ای از شکوفایی خود را سپری می‌کند و به نظر می‌رسد دائمی شدن عضویت ایران در پیمان شانگهای بر استحکام این روابط افزوده است. از طرف دیگر نگرانی‌ها و ادراک تهدید مشترک درباره افغانستان پس از روی کار آمدن طالبان و راهبرد آمریکا در انتقال و احیای گروه تروریستی داعش در افغانستان که موجب تهدید مشترک مرزهای ایران و کشورهای آسیای مرکزی می‌شود در کنار حضور ترکیه در آسیای میانه با اهداف مشکوک و جاه‌طلبی‌های ثبات‌زدای آنکارا، موجب چرخش آسیای میانه به سوی تهران شده است. پس از سفر مهم رئیس‌جمهور تاجیکستان به ایران، رئیس‌جمهور ترکمنستان هم دیشب وارد تهران شد. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران و رشید مردوف وزیر خارجه ترکمنستان به همین مناسبت روز گذشته در آستانه سفر رئیس‌جمهور ترکمنستان به جمهوری اسلامی ایران ملاقات و درباره موضوعات مورد علاقه گفت‌وگو و تبادل نظر کردند. وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تبریک مجدد برگزاری موفق انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ترکمنستان، بر اهمیت بالای سفر رئیس‌جمهور ترکمنستان به تهران در سی‌امین سالگرد برقراری روابط بین ۲ کشور تأکید کرد. امیرعبداللهیان با بیان اینکه زیربناهای گسترش روابط ۲ کشور بخوبی و با بنیان قوی گذاشته شده است، گفت: مجموعه توافقنامه‌ها و تفاهمنامه‌های جامعی در اختیار داریم که باید در جهت اجرای کامل آن حرکت کرد. وزیر امور خارجه کشورمان ضمن مرور پروژه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بین ۲ کشور، یادآور شد برای سال جاری ۳ سرفصل مهم همکاری شامل هفدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی، پانزدهمین کمیسیون مشترک کنسولی و مرزی و برگزاری کمیته مشترک رایزنی‌های سیاسی بین ۲ وزارت امور خارجه در دستورکار قرار دارد که نیازمند توجه ۲ طرف است. مردوف نیز در این ملاقات ضمن تشکر از میزبانی و برنامه‌ریزی خوب جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به اینکه سفر رئیس‌جمهور ترکمنستان به تهران حاکی از اهمیت فوق‌العاده این کشور برای روابط با ایران است، گفت: دولت ترکمنستان برای این سفر اسناد و پروژه‌های مختلفی را آماده کرده و امیدوار است در این سفر فرآیند عملیاتی‌شدن جدی آنها کلید بخورد. شبکه خبری «الجزیره» چند روز قبل در گزارشی با اشاره به موفقیت ایران در تقویت روابط با کشورهای آسیای مرکزی نوشت: ساخت پهپاد «ابابیل» ایران در تاجیکستان نشانه تقویت روابط تهران- دوشنبه و نگاه ایران به شرق است. در این گزارش آمده است: سفر «امامعلی رحمان» رئیس‌جمهور تاجیکستان به تهران و افتتاح کارخانه جدید پهپادهای ایران در شهر «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان در ۲ هفته قبل، جهت‌گیری سیاست خارجی ایران در «نگاه به شرق» را نشان می‌دهد. الجزیره نوشت: تاجیکستان به عنوان کشور محصور در خشکی، بنادر «چابهار» و «بندر عباس» ایران را برای دسترسی به خلیج‌فارس و دریای عرب حیاتی می‌بیند. از سوی دیگر تقویت روابط، بویژه همکاری‌های دفاعی بین ایران و تاجیکستان با نگرانی هر ۲ کشور درباره ناامنی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان همراه است. الجزیره نوشت: «ایران و تاجیکستان هر 2 نگرانی‌های امنیتی متقابلی درباره افغانستان دارند. ایران همچنین ثبات و امنیت در تاجیکستان و آسیای مرکزی را به عنوان منافع راهبردی خود تعریف می‌کند. شمال‌شرق تنها منطقه امن بدون تهدید مستقیم در جغرافیای پیرامونی ایران است». این گزارش می‌افزاید: ایران در حالی که به تاجیکستان نفوذ می‌کند و همکاری دفاعی با این کشور را تعمیق می‌بخشد، در عین حال می‌خواهد با نفوذ عربستان سعودی در دوشنبه مقابله کند. رقابت ترکیه و ایران در منطقه نیز در این معادله نقش دارد. 

***

گروه سیاسی: پس از ترور پاسدار شهید حسن صیادخدایی به دست جوخه ترور موساد، محافل و مقامات رژیم صهیونیستی دائما از اقدامات احتمالی ایران برای انتقام صحبت می‌کنند. هراس صهیونیست‌ها از اقدامات تلافی‌جویانه ایران به قدری بالاست که نمی‌توانند آن را پنهان کنند؛ بویژه پس از آنکه نفتالی بنت، نخست‌وزیر این رژیم در اظهاراتی تأیید کرد عملیات‌های خرابکارانه و ترور کارشناسان نظامی و هسته‌ای ایران به دست رژیم صهیونیستی انجام می‌شود، مقامات کنونی و پیشین این رژیم بنت را آماج انتقادات خود قرار داده‌اند که چرا با اذعان به دست داشتن اسرائیل در ترور اخیر، انگیزه ایران برای انتقام را بیشتر کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در همین رابطه عاموس یادلین، رئیس سابق موساد در تازه‌ترین اظهارات خود گفته است ایران مصمم است در پی حملات تروریستی اخیری که در خاک آن انجام و به رژیم صهیونیستی نسبت داده شده است، از اسرائیل انتقام بگیرد. 

یادلین با انتقاد از نفتالی بنت به خاطر اعلام کردن استراتژی جدید اسرائیل علیه ایران، گفت: فاش نکردن همواره سیاست بهتری است. وی اعلام کرده است: ایرانی‌ها قصد دارند با هدف ایجاد بازدارندگی مقابل اسرائیل و نشان دادن اینکه از خطوط قرمز پا فراتر گذاشته است، انتقام بگیرند. 

رئیس سابق سازمان تروریستی موساد در بخش دیگری از صحبت‌های خود در ارتباط با انتقام ایران، گفته است: ما اکنون با 3 تهدید استراتژیک ایران علیه اسرائیل در حال مقابله هستیم که عبارتند از توسعه برنامه هسته‌ای، استقرار نظامی در سوریه و پروژه موشک‌های نقطه‌زن حزب‌الله لبنان. 

چند ماه قبل بود که رژیم صهیونیستی از راهبرد جدید خود در زمان نخست‌وزیری بنت علیه ایران با نام «مرگ با هزاران جراحت» رونمایی کرد. ترور کارشناسان نظامی و هسته‌ای ایران که یک نمونه آن اوایل خردادماه سال جاری (ترور شهید صیادخدایی) انجام شد، از جمله برنامه‌های رژیم صهیونیستی در این راهبرد است. 

اسرائیل با این راهبرد خود که آن را مرگ با هزاران جراحت می‌داند، به دنبال این است با اقدامات متعدد خرابکارانه و ترور، از توسعه برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران جلوگیری کند. اما چقدر در نیل به این هدف موفق بوده است؟

در همین رابطه اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک اخیرا در گزارشی به بررسی میزان موفقیت‌آمیز بودن راهبرد موسوم به «مرگ با هزاران جراحت» پرداخته است. 

شورای آتلانتیک نوشت: «اگر مساله را از نگاه یک ناظر عادی بنگریم ممکن است به نظر برسد اسرائیل با ضربه زدن و ایجاد سردرگمی در میان مقام‌های ارشد ایرانی، در حال موفقیت است اما واقعیت برنامه هسته‌ای ایران، روز ششم ژوئن (16 خرداد) و در جریان نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مشخص شد و با وجود تلاش‌های اسرائیل برای از بین بردن برنامه هسته‌ای ایران، عمق پیشرفت‌های ایران مشخص شد. تهران همچنان به غنی‌سازی ده‌ها کیلوگرم اورانیوم با خلوص 60 درصد می‌پردازد، سانتریفیوژهای پیشرفته‌ IR6 را در تاسیسات زیرزمینی فردو نصب کرده و به تولید اورانیوم فلزی پرداخته است». در ادامه گزارش این اندیشکده آمریکایی آمده است: «در سایه این تحولات، اسرائیل همچنان موضع سوال‌برانگیز خود درباره «غنی‌سازی صفر» در قبال ایران را حفظ کرده است. آن هم در حالی که به برنامه جایگزین غیرواقعی تکیه کرده است. ادامه تحریم‌های اقتصادی، عملیات مخفیانه مختلف و تهدید برای بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران، نه برنامه هسته‌ای این کشور را متوقف کرد و نه رفتارش را و جای تردید بسیار است که این موضوع در آینده نیز با موفقیت همراه شود».

شورای آتلانتیک نوشت: «مفهوم فشار حداکثری که در دوره ترامپ مطرح شده در جهانی که کمبود نفت وجود داشته و تمایل برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد، دیگر کارایی ندارد. درآمدهای ایران از صادرات نفت تحت رژیم کنونی تحریم‌ها نشان‌دهنده این واقعیت است. دولت بایدن نیز به دلیل افزایش قیمت‌ سوخت، تمایل چندانی برای افزایش فشارها ندارد. همسایگان عرب ایران در سراسر خلیج‌فارس نیز از منزوی کردن ایران بیمناک هستند و به نظر می‌رسد تمایلی برای اجرای تحریم‌ها علیه ایران ندارند؛ موضوعی که باعث انتقاد آشکار دولت ترامپ از امارات عربی متحده برای نادیده گرفتن فرار ایران از تحریم‌ها شده بود».

در ادامه گزارش مورد اشاره شورای آتلانتیک آمده است: «این ایده که تهدید نظامی معتبری علیه برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد نیز ناصحیح است. بنابراین در حالی که اسرائیل همچنان به موفقیت‌های تاکتیکی چشمگیر خود می‌بالد، از لحاظ راهبردی در هدف خود برای جلوگیری ایران از داشتن یک برنامه هسته‌ای پیشرفته دستاوردی نداشته است».

اندیشکده شورای آتلانتیک با اشاره به شکست رژیم صهیونیستی در رسیدن به پیروزی علیه ایران، نوشت: «اسرائیل هنوز ذهنیت یک دهه قبل خود را نگه داشته است. حال آنکه جهان تغییر کرده و مخصوصا برنامه هسته‌ای ایران تکامل یافته است. در واقع، اساس سیاست اسرائیل همچنان بر این تفکر قرار دارد که یکی می‌تواند ایران را از قابلیت‌های هسته‌ای خود محروم کند، این در حالی است که برنامه هسته‌ای ایران دیگر چیزی که یک دهه پیش بود، نیست. ایران در فائق آمدن بر موانع فنی چشمگیری بویژه در زمینه غنی‌سازی و تولید سانتریفیوژ، موفق شده است. دانش در ایران گسترده شده و در ذهن تعداد بی‌شماری از دانشمندان هسته‌ای وجود دارد، بسیار بیشتر از آنکه بتوان آن را حذف کرد».

شورای آتلانتیک در بخش دیگری از گزارش خود درباره راهبرد شکست‌خورده اسرائیل تحت عنوان «مرگ با هزاران جراحت» علیه ایران، آورده است: «حتی اگر تاسیسات هسته‌ای ایران فردا به صورت معجزه‌آسایی ناپدید شوند، ایران قادر خواهد بود طی چند ماه آن را بازسازی کند چون دانش فنی آن در این کشور وجود دارد. نتیجه این است که اسرائیل در حال به دست آوردن موفقیت‌های تاکتیکی بوده، حال آنکه استراتژی‌اش علیه ایران در حال شکست است».

اندیشکده آمریکایی در پایان نوشت: «مقام‌های اسرائیلی باید به یاد داشته باشند که راندن ایران به گوشه و تغییر دادن معادله‌های بازدارندگی میان کشورها می‌تواند با یک پاسخ تند از سوی تهران همراه باشد که به یک تقابل منطقه‌ای منتهی شود».

اما با همه اینها رژیم صهیونیستی نمی‌خواهد بپذیرد که نمی‌تواند با انجام عملیات‌های تروریستی و خرابکارانه، برنامه توسعه هسته‌ای ایران را متوقف کند. 

مقامات رژیم صهیونیستی همچنان به دنبال مسیرهایی هستند تا از شکست راهبردی در مقابل ایران فرار کنند. روز گذشته «بنی‌گانتس» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در جریان مراسم اعطای جایزه موسوم به «امنیت اسرائیل» برای سال ۲۰۲۲، خواستار تشکیل ائتلافی ضدایرانی به رهبری آمریکا شد که کشورهای عربی همسو با واشنگتن را نیز دربر می‌گیرد. 

«اسحاق هرتزوگ» رئیس رژیم صهیونیستی نیز که در این مراسم حضور داشت، گفت: «در این روزها، دشمنان ما تسلیم نمی‌شوند و امنیت ما را در داخل و خارج تهدید می‌کنند».

پیش‌تر نیز روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» از تلاش آمریکا و متحدان منطقه‌ای این کشور برای ایجاد ساختار دفاعی در برابر ایران خبر داده بود. 

هاآرتص گزارش داده بود در تماس‌های اخیر میان مقامات واشنگتن و تل‌آویو، بر لزوم تحکیم روابط تل‌آویو با امارات و چه‌بسا سعودی تأکید شده و یکی از اصلی‌ترین نگرش‌ها در این راستا تشکیل یک سامانه پدافند هوایی منطقه‌ای برای مواجهه با موشک‌های بالستیک، کروز و پرنده‌های بدون سرنشین (پهپادهای) ایران است.

گروه سیاسی: دریا به مظهر و نماد قدرت ایران تبدیل شده است که رد این گزاره را در اخبار روزهای اخیر می‌توان پیدا کرد؛ از اقدام مقتدرانه در توقیف نفتکش‌های یونانی در پاسخ به توقیف نفتکش ایرانی گرفته تا ساخت و تحویل نفتکش صدرا به طرف ونزوئلایی که هر کدام تبدیل به نشانه‌هایی از قدرت ایران در دریا و نقش تعیین‌کننده کشورمان در امنیت انرژی جهان شده‌اند. با این حال روز گذشته انتشار مجموعه‌ای از اخبار این فرض را بیش از پیش تقویت کرد. 

ظهر روز گذشته بود که سازمان بنادر و دریانوردی در بیانیه‌ای با اشاره به آخرین وضعیت توقیف بار کشتی ایرانی از سوی یونان، اعلام کرد: با اقدام سریع و مقتدرانه جمهوری اسلامی ایران و پیگیری ارگان‌های ذی‌ربط و حمایت‌های وزیر راه و شهرسازی، به‌رغم حکم آمریکایی‌ها مبنی بر نگهداری کشتی و توقیف کالا به نفع این کشور و موافقتنامه معاضدت حقوقی بین آمریکا و یونان، در نهایت حکم بازگرداندن بار به صاحب آن صادر شد و دولت یونان دستور مربوط را صادر کرد و اکنون شاهد رفع توقیف نفتکش ایرانی و بازگرداندن بارش به صاحب آن هستیم. 

 

* ورود نفتکش‌های ایرانی به ونزوئلا و سوریه

بامداد روز گذشته همچنین خبرگزاری رویترز مدعی شد یک فروند نفتکش تحت پرچم ایران که حامل یک میلیون بشکه نفت خام است وارد آب‌های ونزوئلا شده است. این سومین محموله نفت خام است که از سوی شرکت بازرگانی نفت ایران به شرکت دولتی PDVSA در ونزوئلا تحویل شده است. تحویل این محموله بعد از عقد قرارداد میان ۲ طرف برای عرضه نفت سبک به طرف ونزوئلایی انجام شده است. همچنین روزنامه سوری «الوطن» به نقل از منابع آگاه از پهلو گرفتن ۲ نفتکش ایرانی در سواحل سوریه خبر داد و نوشت این امر، نخستین نشانه‌های فعال شدن خط اعتباری جدید بین ایران و سوریه است. 

این روزنامه به نقل از منابع آگاه در تهران نوشت وصول نفتکش‌ها به صورت طبیعی، طبق جدول‌های زمانبندی‌شده مشخص و بدون تاخیر ادامه خواهد یافت. الوطن نوشت: به گفته این منابع، تاخیر در ورود نفتکش‌های ایرانی به آب‌های سوریه طی ماه‌های گذشته، ناشی از اصلاحاتی است که در سازوکار خط اعتباری بین ۲ کشور پس از تشکیل دولت جدید در ایران رخ داده است. تسریع در فعال‌سازی توافقات یکی از موضوعات مورد بحث بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در سفر اخیرش به تهران بود که این سفر به حل‌و‌فصل قرارداد فنی و تسریع در ارسال نفت کمک کرد و ۲ نفتکشی که دیروز وارد آب‌‌های سوریه شدند؛ نخستین ثمره این سفر است که شاهد همکاری‌های اقتصادی بیشتر ۲ کشور خواهد بود.

محمد اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تعاملات سازمان انرژی اتمی با توجه به بیانیه شورای حکام علیه ایران، با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چگونه خواهد بود، گفت: روابط ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان برقرار است و براساس پادمان عمل می‌کنیم. رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: برجام مواردی را به بهانه‌هایی به کشور ما تحمیل کرده و اگر قرار است این بهانه‌ها باقی بمانند و برجام هم باشد، مسلما خلاف توافقنامه خواهد بود. وی تصریح کرد: بنابراین همه باید به تمام موضوعاتی که در برجام ذکر شده، پایبند باشند.  نمی‌شود بخشی از موارد در برجام را بیرون بیاورند و بگویند این مطالب جداست و بعد نیز اعلام کنند برجام نیز وجود دارد؛ تمام موارد باید در کنار هم پیش برود. 

اسلامی بیان کرد: ما مشکلی برای ادامه تعامل با آژانس انرژی اتمی نداریم، البته در صورتی که آنها به تعهدات خود در برجام عمل کنند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید در چارچوب پادمان کار خودش را نسبت به ما دنبال کند. 

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برنامه‌ای برای سفر به ایران دارد یا خیر، اظهار کرد: ما برنامه‌ای برای سفر وی به ایران نداریم. 

شروین طاهری:  قدیمی‌ترین همراه سیاسی ولادیمیر پوتین، تزار جدید کرملین و نزدیک‌ترین شریک او در قدرت، طی اظهاراتی بی‌سابقه هشدار داد اگر اوکراین موشک‌هایی که آمریکا برایش فرستاده را به سوی خاک روسیه نشانه رود، این کشور هم به شهرهای غربی حمله‌ور خواهد شد. 

«دیمیتری مدودف» قائم‌مقام شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه – به ریاست شخص رئیس‌جمهور - در سلسله متن‌ها و ویدئوهایی که اخیرا به عنوان اتمام حجت با غربی‌ها در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، همچنین به شکلی بی‌سابقه در عالی‌ترین سطح دیپلماتیک بین‌المللی از ادبیاتی آخرالزمانی استفاده کرده است. 

او هفته گذشته در پیام ویدئویی خود به غرب پس از آنکه تهدید کرد در صورت به کار‌گیری موشک‌های آمریکایی توسط اوکراین، روسیه ابعاد جنگ را گسترش خواهد داد، یادآوری کرد: «سواران آخرالزمانی در راهند، تمام امیدمان به خداست!»

این اظهارات از آن جهت می‌تواند برای غربی‌ها شوک‌آور باشد که نه ‌تنها از سوی برجسته‌ترین صاحب‌منصب در سلسله مراتب قدرت روسیه پس از شخص پوتین عنوان شده، بلکه خود مدودف نیز تا پیش از این همواره به عنوان یک تکنوکرات حامی مدرن‌سازی و لیبرال‌سازی روسیه شناخته می‌شد. 

مدودف 56 ساله با آنکه 13 سال کوچک‌‌تر از پوتین است، در ابتدای دهه 1990 از نخستین روزهای ورود او به سیاست به عنوان وکیل حقوقی‌اش با او همراه شد و بعد با او به شهرداری زادگاه‌شان سنت‌پترزبورگ رفت. در کمتر از یک دهه او مشاور پوتین به عنوان نخست‌وزیر روسیه و سپس رئیس ستاد او برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2000 شد و در نهایت به نخست‌وزیری رسید، مقامی که تا همین ۲ سال پیش در اختیار داشت. همچنین از 2008 تا 2012 مقام ریاست‌جمهوری را در حد فاصل 4 دوره ریاست‌جمهوری پوتین برعهده گرفت. نکته مهم اینجاست که مدودف در پست جدیدش به عنوان قائم‌مقام ریاست شورای امنیت ملی روسیه عملا مهم‌ترین مقام تصمیم‌گیرنده برای امنیت کشور پس از شخص پوتین محسوب می‌شود. بویژه در شرایط فعلی که روسیه درگیر جنگ و تهدیدات نظامی، امنیتی و اقتصادی بی‌سابقه از زمان فروپاشی شوروی است و طبق فرمان رهبر کرملین در شرایط اضطراری جنگی به سر می‌برد، جایگاه مدودف او را عملا به عنوان نفر دوم حاکمیت پس از رئیس‌جمهوری مطرح می‌کند که خود را با تزارها مقایسه می‌کند. ۲ ماه پیش که پوتین درست در بحبوحه جنگ اوکراین، تحت عمل جراحی قرار گرفت، این «نیکولای پاتروشف» دبیرکل شورای امنیت ملی روسیه بود که برای چند روز به عنوان جانشین اضطراری مقام غایب ریاست‌جمهوری در راس قوه مجریه انجام وظیفه کرد اما در همان حال او زیر دست مدودف بود که ریاست جلسات «سبرف» (مخفف شورای امنیت فدراسیون روسیه) در ساختمان سنای کرملین را بر عهده داشت. 

او اما در جدیدترین متن تلگرامی که به اشتراک گذاشته، نوشت: «کشورهای ناتو به اوکراین تسلیحات می‌فرستند، به سربازان آموزش می‌دهند تا چگونه از این تسلیحات غربی استفاده کنند، مزدورانی را به این کشور می‌فرستند و نزدیک مرزهای ما رزمایش‌هایی برگزار می‌کنند و در نتیجه احتمال درگیری مستقیم بین ناتو و روسیه را افزایش می‌دهند. چنین درگیری‌ای خطر یک جنگ هسته‌ای تمام عیار را به دنبال دارد». مدودف سپس مشخصا به غرب هشدار داد: «می‌خواهم بار دیگر صراحتا اعلام کنم شما نباید به خودتان و دیگران دروغ بگویید. شما باید به عواقب احتمالی کارتان فکر کنید».

به گزارش روزنامه انگلیسی دیلی‌میل، رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر پیشین روسیه پیش‌تر نیز غرب را به واکنش هسته‌ای در صورت ادامه تسلیح اوکراین تهدید کرده بود؛ موضوعی که بایدن و دیگر مقامات آمریکایی را مجبور به توضیح دادن درباره سطح این کمک‌های تسلیحاتی کرد و اینکه آنها از اوکراین خواسته‌اند نباید از موشک‌های ارسالی برای حمله به خاک ر وسیه استفاده کند. 

همچنین مدودف اخیرا در توضیح رویکرد تند و تیز خود نسبت به غربی‌ها در پیام‌های تلگرامی‌اش چنین توضیح داده است: «گاهی اوقات از من می‌پرسند چرا پست‌های تلگرامم بسیار خشن است. جوابش این است که من از آنها (اوکراین و متحدانش) متنفرم. آنها آشغال و حرامزاده هستند. آنها برای روسیه آرزوی مرگ می‌کنند؛ تا وقتی زنده هستم، هر کاری خواهم کرد تا آنها را محو کنم».

نکته جالب دیگری که درباره دومین مرد قدرتمند روسیه وجود دارد این است که او برخلاف شخص اول، خود را یک فرد مسیحی ارتدکس مذهبی می‌داند. ولادیمیر پوتین با وجود حمایتی که همواره از 3 مذهب رسمی روسیه یعنی مسیحیت ارتدکس، اسلام و یهود به عمل آورده و در عین احترامی که برای رهبران مذهبی مهم معاصر خود مثل «بطریق کریل» (اسقف یا پدرخوانده کلیسای ارتدکس روسیه)، «شیخ راویل عین‌الدین» مفتی ارشد مسلمانان روسیه و آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای، رهبر عالی جمهوری اسلامی ایران قائل شده اما هرگز به طور رسمی خود را پیرو دین و مذهب خاصی معرفی نکرده است. در مقابل، مدودف سال‌هاست خود را یک مسیحی معتقد پیرو کلیسای ارتدکس شرقی (روسیه) معرفی کرده و زندگی شخصی او نیز در آن حدی که در رسانه‌ها بازتاب یافته، آرام و بدون حاشیه بوده است. اشاره او به در راه بودن «سواران آخرالزمانی» نیز می‌تواند از عرفان ارتدکس منبعث شده باشد که اختلاف قابل توجهی با الهیات کاتولیک و پروتستان دارد و از بسیاری جهات به سنت عرفان شرقی و واقعیت پیام حضرت مسیح(ع) نزدیک‌تر است. شاید بتوان گفت مهم‌ترین تفاوت الهیات ارتدکس شرقی با مسیحیت غربی، در جایگاهی است که برای جانشین مفروض مسیح(ع) در راس حکومت در نظر می‌گیرد. همین تفاوت دیدگاه بود که از حدود 6 قرن پیش، جایگاه تزارستوا (سلطنت تزار) را به تبعیت از نقش پدرخواندگی مذهبی امپراتوران بیزانس در روسیه به وجود آورد؛ جایگاهی که در انحصار خاندان رومانف بود و حدود یک قرن پیش به دنبال انقلاب سوسیالیستی اکتبر برچیده شد اما به نظر می‌رسد پوتین بی‌میل نیست این جایگاه را دست‌کم به طور نمادین احیا کند. قیاسی را که هفته گذشته او در جشن تولد 350 سالگی پتر کبیر در مقابل دوربین‌های تلویزیونی میان دوران خود و تزار قرن هجدهمی انجام داد، می‌توان نقطه عطف این رویکرد تاریخی در کرملین دانست.